MEHMANXANA NÖMRƏSİNDƏ GÖRÜŞ
(Absurd)
Zaman – 1990-cı ilin aprel ayı, günorta saat 11 ilə 12 arası.
Məkan – Bakı şəhəri, mehmanxananın doqquzuncu mərtəbəsində ikiotaqlı nömrə.
B i r i n c i q o n a q (açarla sol tərəfdəki qapını açıb içəri girir və daxili bir rahatlıqla
dərindən nəfəs alır). Sağ olsun iki şüşə Gəncə konyakı!.. Yaşasın e, yaşasın!.. Var olsun!..
(Əlindəki portfeli kreslonun üstünə atır, plaşını çıxarır.) Düzdü, o iki şüşə konyakı yuxarılara
versəydim, işimə yarayardı, amma eybi yox!.. Yarayır yarasın, yaramır cəhənnəmə yarasın. Bəsdi
day e, bəsdi! Cana yığılmışam! Bəsdi! (Plaşı da o biri kreslonun üstünə atır, şlyapanı da çıxarıb
ora tolazlayır.) Azadlıq!.. Azadlıq!.. Istirahət!.. Bu gün buradan çıxdı yoxdu! Neçədi saat? (Iri cib
saatını jiletin cibindən çıxarıb baxır.) On bir. Qoy gözləsinlər!.. Nə deyirlər, qoy desinlər sabah!
Bu gün idarəyə getmək yox e, heç küçəyə çıxdı da yoxdu! Üç gün var hələ irəlidə, bəs eləyər...
Yeməyi də deyəcəyəm bura gətirsinlər! (Otağı nəzərdən keçirir.) Ömrümdə belə genişliyim, belə
rahatlığım, sakitliyim olmayıb! Nə uşaqların çığır-bağırı, nə də tanış-bilişin telefon zəngi!.. Ay nə
bilim, orası elə oldu, burası belə oldu... Bu günü ancaq özüm üçün yaşayıram, vəssalam!.. O iki
konyaka ki, düzəltdilər mənimçün bu nömrəni, vallah, halalları olsun! Rüşvətin də öz gözəlliyi
var!.. Azadlıq və istirahət, vəssalam! Ezamiyyətin zir-zibili sabahdan başlayır! Proqramımızı belə
müəyyən elədik, əziz dost! (Atılıb divanda oturur, qollarını geniş açır, ayaqlarını xalçanın üstünə
uzadır.) Bax, belə! Ölmək, ölməkdi, xırıldamaq nə deməkdi? Deyəcəyəm yeməklə, özümə də bir
dənə araq gətirsinlər! Ley-pey, Bombey!.. Yox, deyəcəyəm konyak gətirsinlər! Məndən artıqdı
konyak içənlər? (Yenə diqqətlə otağı nəzərdən keçirir, sonra gözü sağ tərəfdəki o biri otağın
qapısına sataşır.) Qoy bir ora da baxım, əziz dost! Bura qonaq otağı, ora da yataq otağı, day nə
istəyirsən, ay zalım?! (Ayağa qalxır və bu zaman yataq otağından öskürək səsi eşidilir.) Bu nədi?
(Təəccüblə) Orda adam var deyəsən... Bəs dedilər ki, boşdu, mən tək qalacam burda?.. Iki yerin
pulunu aldılar məndən... (Yaxınlaşıb yataq otağının qapısını açır və daha artıq təəccüblə) Salam...
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Salam, salam! Bağışlayın siz Allah! Bu saat!..
B i r i n ci q o n a q. Siz də burda qalırsız?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Yox! Yox! Mənim vaxtım bitib daha! Indicə qayıtdım
ki, çətiri götürüm. Yadımdan çıxıb qalmışdı burda. Yaxşı ki, küçədə yağış yağır, yadıma düşdü...
B i r i n c i q o n a q (təəccüblə pəncərədən küçəyə tərəf baxır). Yağış yağır?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Hə! Yağışla da ki, mənim heç aram yoxdu. (Öskürür.)
Onsuz da, soyuqlamışam. Bu saat... bude, bu da çətir. (Yataq otağından çıxır, əlində qara çətir.)
Salam!.. (Əlini uzadır.)
B i r i n c i q o n a q (əl tutur). Salam!..
I k i n c i q o n a q Necəsiz?
B i r i n c i q o n a q. Çox sağ olun...
I k i n c i q o n a q. Bağışlayın siz Allah!.. Mane oldum sizə, istirahətinizi pozdum!..
B i r i n c i q o n a q. Eybi yox...
I k i n c i q o n a q (öskürür, sonra əynindəki ağ plaşın boynunu qaldırır, başındakı boz
şlyapanı düzəldir, əlindəki qəhvəyi portfeli yerə qoyub çətiri yoxlayır). Yaxşı açıldı... Hərdən
tutması var axı, tutanda qalıram yağışın altında. Özüm də ki, soyuqlamışam. (Çətiri bağlayıb,
qoltuğuna vurur, portfeli götürür.) Mən sizə yaxşı istirahət arzu edirəm!
B i r i n c i q o n a q. Çox sağ olun!
I k i n c i q o n a q. Işiniz avand olsun!
B i r i n c i q o n a q. Çox sağ olun.
I k i n c i q o n a q. Yaxşı nömrədi, suyu da yaxşı gəlir, tualeti də yaxşı işləyir!.. Düz üç gün
qaldım burda!.. Razı gedirəm!.. Arzu edirəm ki, siz də razı gedəsiz!
B i r i n c i q o n a q. Çox sağ olun...
I k i n c i q o n a q. Bir daha üzr istəyirəm, narahat elədim...
B i r i n c i q o n a q. Eybi yoxdu...
I k i n c i q o n a q. Sağ olun!
B i r i n c i q o n a q. Sağ olun...
Ikinci qonaq iti addımlarla otaqdan çıxır. Birinci qonaq onun ardınca açarla qapını bağlayır.
B i r i n c i q o n a q (yenə də gəlib özünü divanın üstünə salır, qollarını geniş açıb, ayaqlarını
uzadır). Qəribə tipdi... Əşşi, hərə bir cürə tipdi də... Biri elədi, biri belədi... Amma necə gəlib girib
bura, heç xəbərim olmayıb?.. Yəqin məndən əvvəl gəlib... məndən əvvəl necə gələ bilər? Qapını
açarla özüm açdım ki?.. Nə isə!.. (Ürəkdən gərnəşir.) Gedim bir az uzanım, sonra durum yemək
sifariş eləyim. Ley-pey – Bombey!.. Bəlkə Natiqə zəng eləyim? Gəlsin, bir yerdə yeyib-içək, hə,
əziz dost? Yox... Tək olmaq istəyirəm... Bəlkə Ofelyaya zəng eləyim, dəvət eləyim gəlsin, oturub
cavanlığımızı yada salaq? Yox, lazım deyil... Azadlıq və istirahət!..
Bu vaxt yataq otağından yenə öskürək səsi eşidilir və Birinci qonaq divanın üstündə özünü yığışdırıb heyrətlə
yataq otağının açıq qalmış qapısına tərəf baxır.
B i r i n c i q o n a q. Bu nədi? Yenə adam var orda? (Qalxıb yataq otağının qapısına
yaxınlaşır.) Siz... Siz yenə burdasız?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Mən? Hə... Çox üzr istəyirəm sizdən!.. Yadımdan çıxıb,
çətir qalıb burda... Yaxşı ki, yağış yağır küçədə, yadıma düşdü!.. Bu saat!..
B i r i n c i q o n a q. Bura baxın, siz... siz məni ələ salmısız?!
I k i n c i q o n a q (əlində qara çətir yataq otağından çıxır). Mən? (Təəccüblə) Salam...
B i r i n c i q o n a q. Nə salam? Ələ salmısız?
I k i n c i q o n a q. Məni deyirsiz?
B i r i n c i q o n a q. Bəli, sizi! Sizi deyirəm!..
I k i n c i q o n a q (eyni təəccüblə). Başa düşmürəm?..
B i r i n c i q o n a q. Mən sizi başa düşmürəm! Necə gəldiz bura?!
I k i n c i q o n a q. Çətir yaddan çıxmışdı, gəldim götürəm də... Sizdən də min dəfə üzr
istəyirəm ki, narahat etdim. Bağışlayın! Bu saat gedirəm. (Öskürür.) Çətirsiz mənim işim fırıq olur...
(Əlindəki qəhvəyi çantanı yerə qoyub, çətiri açır.) Allaha şükür! Yaxşı açılır!.. bunun tutması var,
bir də gördün ki, şıdırğı yağışdı, amma açılmır ki, açılmır!.. Nə isə... Mən bir daha sizdən üzr
istəyirəm. Arzu eləyirəm ki, yaxşıca istirahət edəsiz burda!.. Yaxşı da nömrədi! Suyu da yaxşı gəlir,
bircə tualeti yaxşı işləmir...
B i r i n c i q o n a q. Yaxşı işləmir?
I k i n c i q o n a q. Hə, yaxşı işləmir... Bakıdı da, gərək hər şeyin bir əmması ola!.. Amma eybi
yox, vedrə var orda, suyu doldurub tökürsən...
B i r i n c i q o n a q. Bəs deyirdiz tualet yaxşı işləyir?
I k i n c i q o n a q. Mən?
B i r i n c i q o n a q. Bəli, siz.
I k i n c i q o n a q. Nə danışırsız? Düz üç gündü burda dava edirəm ki, gəlin düzəldin tualeti,
gəlmirlər ki, gəlmirlər! Fikir verməyin. (Çətiri bağlayıb, qoltuğuna vurur.) Mənim bir prinsipim var:
o şey ki, səndən asılı deyil, gərək o barədə fikirləşməyəsən! Dedim, gəlmədilər! Yenə dedim, gəlib
düzəltmədilər! Bir də dedim, eləmədilər! Vəssalam! Mən də fikir vermirəm! Mən fikir verməklə,
əsəbiləşməklə, özümə dərd eləməklə düzələndi? Ölüm də belə!..
B i r i n c i q o n a q. Nə ölüm?
I k i n c i q o n a q. Ölüm də, ölüm! Ölüm barədə də fikirləşmirəm! Mənnən ki, bir şey asılı
deyil! Onsuz da, hamı ölüb, mən də öləcəyəm, məndən sonra da hamı öləcək! Mən fikirləşməklə,
həmişə diri qalacağam? (Öskürür.) Bu dəfə, deyəsən, yaman soyuqlamışam! Arvadım necə
xəstələnir xəstələnsin, ikicə gündən sonra, sağalır. Amma mən ki, xəstələndim ha, çəkəcək bir ay,
iki ay... Nə isə... artıq dərəcədə üzr istəyirəm sizdən! Təəssüf ki, görüşümüz belə ayaqüstü oldu... Nə
etmək olar?.. Dünyanın ən vəfasız yeri mehmanxanadı... salamat qalın!
B i r i n c i q o n a q (könülsüz). Sağ olun...
I k i n c i q o n a q. Bu nömrədə sizə yaxşı günlər arzulayıram!
B i r i n c i q o n a q (könülsüz). Çox sağ olun... Gedirsiz də!..
I k i n c i q o n a q. Bəs nə edirəm, əlbəttə, gedirəm!..
B i r i n c i q o n a q. Çətiriniz yaddan çıxmayıb ki?
I k i n c i q o n a q. Çətirim? Bude, qoltuğumda!
B i r i n c i q o n a q. Yaxşı yol!
I k i n c i q o n a q. Salamat qalın!
Ikinci qonaq otaqdan çıxır. Birinci qonaq qapını onun ardınca açarla bağlayır.
B i r i n c i q o n a q. Bax, bu da açar! (Sıxır.) Belə! Qurtardıq səninlə! (Gəlib divanda oturur.)
Çox qəribə tipdi! Iki çətir gəzdirir? Bəs necə gəlib girdi bura təzədən? Qəribədi... Bəlkə o biri
otaqda başqa qapı da var! (Qalxıb yataq otağına keçir və oradan səsi gəlir.) Yox, başqa qapı-zad
yoxdu burda... Bu çarpayı... Bu dolab... Bu güzgü... Yox, balam, başqa qapı yoxdu burda!.. Çox
qəribədi... (Qonaq otağına gəlir.) Amma bir şeyi düz deyirdi ki, gərək beynini qoruyasan...
Fikirləşməyəsən də gərək hər şeyi... (Nəbzini tutur.) Bir az çox vurur deyəsən... (Pəncərəyə
yaxınlaşıb diqqətlə aşağı baxır.) Vallah, mən yağış-zad görmürəm... Qəribədi... Gah elə deyir, gah
belə deyir... Gah deyir ki, tualet işləyir, gah da deyir ki, işləmir... Vallah, dəli şeytan deyir, dur götür
portfelini, get idarəyə, işini-gücünü gör!.. Nə azadlıqbazlıqdır? Nə istirahətbazlıqdır? Niyə e, niyə?
Heç hara getmirəm! Bu gün burdan çıxdı yoxdu! Otur, istirahətinlə məşğul ol! Tipin birindən ötrü
özündən çıxacaqsan? (Bərkdən) Ey, yoxsan ki, daha?! Heç kim yoxdu ki?! Indi isə gəl, gəl yandır
televizoru, bax, belə, indi də gəl otur divanda, bax belə, əziz dost, yaddan çıxar hər şeyi...
T e l e v i z o r u n s ə s i.... Çauşesku faşist rejimi yaratmışdı. Xalq ayağa qalxdı və Çauşesku
rejimini tar-mar etdi. Xalqın qəzəbi...
B i r i n c i q o n a q (qalxıb televizoru söndürür). Bu dünya niyə belə ikiüzlü qurulub, ay
Allah? Dünənəcən Çauşeskuyla cici-bacıydılar: tovariş Çauşesku!.. tovariş Çauşesku!.. Görüşəndə
qucaqlaşıb öpüşürdülər!.. Indi də olub faşist rejimi!.. Elə faşistlərin özləriylə bir vaxt cici-bacı
olmamışdılar? Nə isə, əziz dost! Bu dünyanın işlərini sən düzəldəcəksən? Ucundan tutub uğuzluğa
getmə (Divanda uzanır.) Bax, belə!... Gözünü də yum, dincəl!.. Mürgülə... Mürgülə...
Birdən yataq otağından öskürək səsi gəlir və Birinci qonaq yerindən sıçrayıb ayağa qalxır.
B i r i n c i q o n a q (qışqırır). Kimdi? Kimdi orda?
I k i n c i q o n a q (qapı ardından). Bağışlayın! Min dəfə, milyon dəfə üzr istəyirəm sizdən!
B i r i n c i q o n a q. Sizsiz yenə?
I k i n c i q o n a q. Bu saat gedirəm!.. Bu zəhrimar çətir yadımdan çıxıb qalıb burda! Həmişə
gərək bir şey olsun ki, camaatı narahat eləyim!.. Arvadım yüz dəfə deyib mənə ki, huşun başında
olsun!.. Bağışlayın, siz Allah! Bu saat gedirəm...
B i r i n c i q o n a q (sürətlə yataq otağına qaçır və səsi oradan gəlir) Siz hardan girdiz bura?
Hardan?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Salam!.. Nə olub sizə?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Hardan gəldiz? Hardan gəldiz?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Nə olub sizə? Sakit olun!
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Aha, burdan gəlmisiz!
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Sakit olun, canım!..
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Bax, burdan!
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Nə edirsiz?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından gücənə-gücənə). Bax... Burdan!.. Burdan!..
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Şkafı niyə yerindən çəkirsiz?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Qapı şkafın arxasındadı! Ordan gəlmisiz!..
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Yavaş olun...
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Çəkilin!..
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Nə olub axı, sizə?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Özünüz bilirsiz!
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Mən?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Bəli, siz!
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Üstünüzə düşər!..
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Qoy düşsün! Ordadı qapı!
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Nə qapı? Hansı qapı?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından gücənə-gücənə). Özünüz bilirsiz hansı qapı!..
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Mən? Mən bilirəm?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından gücənə-gücənə). Bəli, siz! Sizin... sizin gəldiyiniz...
qapı!..
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Hanı qapı? Hanı?
B i r i n c i q o n a q (qapı arxasından). Burda da yoxdu... Bəs siz hardan gəldiz bura?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Canım, sakit olun!.. Mən oğruyam bəyəm şkafın
dalından girim içəri? Əsəb qalmayıb adamlarda!.. Bilirsiz niyə? Ona görə ki, hamı bir-birinin
əsəbiylə oynayır!
Bir əlində qara çətir, o biri əlində qəhvəyi portfel tutmuş
Ikinci qonaq, onun ardınca da tərin içində qızarıb-pörtmüş
Birinci qonaq qonaq otağına girirlər.
B i r i n c i q o n a q. Açın portfeli.
I k i n c i q o n a q. Nə?
B i r i n c i q o n a q. Deyirəm, açın portfeli!
I k i n c i q o n a q. Quldura oxşamırsız axı, siz?!
B i r i n c i q o n a q. Bəsdirin! Açın, dedim sizə, portfeli!
I k i n c i q o n a q. Mən quldura oxşayıram? Deyirsiz bəlkə sizin nəyinizisə götürmüşəm?
B i r i n c i q o n a q (qışqırır). Açın!
I k i n c i q o n a q (öskürür). Açın deyirsiz, açım də... baxın, bu, bir kirli köynək... Bu, ikinci
kirli köynək... Geyim əynimə, yoxsa inanırsız ki, mənimkilərdi?...
B i r i n c i q o n a q. Az danışın!
I k i n c i q o n a q. Yaman kobudsuz!..
B i r i n c i q o n a q. Göstərin!..
I k i n c i q o n a q. Bax, bu bir kirli dəyişək... Bu, dəsmal... Bu, üzqırxan... Bu, sabun... Düzdü,
indi sabun tapılmır, amma inanın ki, aldatmıram, sabundu, istəyirsiz, əl-üzünüzü yuyun, baxın...
B i r i n c i q o n a q. Bəsdirin!
I k i n c i q o n a q. Hə, indi nə istəyirsiz? Görürsüz, day bir şey yoxdu bunun içində...
B i r i n c i q o n a q. Bəs çətirlər hanı?
I k i n c i q o n a q. Hansı çətirlər? Bude çətir!
B i r i n c i q o n a q. Yox, onu demirəm! O birilər hanı? Bayaq götürdükləriniz?
I k i n c i q o n a q. Canım, mənim bircə dənə çətirim var, onun da tutması var: bir də görürsən
ki, şıdırğı yağış yağır, bunun da tutması tutub, açılmır ki, açılmır!.. Qoy bir baxım görüm... (Çətiri
açır, elə bil, yağış yağır, başının üstünə tutur). Görürsüz, indi lazım deyil, amma açılır! Dünyanın
bütün işləri beləcə tərsi-məssəbdir! (Öskürür.) Yaman soyuqlamışam. Bunu da burda yaddan
çıxarmışdım. Yaxşı ki, küçədə...
B i r i n c i q o n a q (onun sözünü kəsir)....Yağış yağırdı, çətir yadınıza düşdü...
I k i n c i q o n a q (təəccüblə). Doğrudur... Nə bildiz?
B i r i n c i q o n a q. Arvadınız da xəstələnəndə iki gün çəkir!..
I k i n c i q o n a q (təəccübdən mat qalıb). Bunları siz hardan bilirsiz?
B i r i n c i q o n a q (eyni hiddətlə). Buranın tualeti də gah işləyir, gah işləmir!..
I k i n c i q o n a q. Doğrudur? Nə bildiz? (Jiletin cibindən çıxardığı iri saata baxır.) Nə yaxşı
vaxt tapıb getmisiz tualetə!.. Mən heç on dəqiqə deyil ki, boşaltmışam bu nömrəni...
B i r i n c i q o n a q (qışqırır). Ələ salmısız məni? Hə? Soruşuram sizdən! Ələ salmısız məni?
I k i n c i q o n a q. Sakit olun, canım, sakit olun!.. Özünüzü üzməyin!.. Mən bu saat gedirəm...
(Çətiri bağlayıb, qoltuğuna vurur.) Bu saat...
Yorulmuş və əldən düşmüş Birinci qonaq taqətsiz halda divana oturur. Ikinci qonaq otağın ortasındakı boş mizə
baxıb
gülümsəyir.
I k i n c i q o n a q. Doğrusu, elə bilirdim ki, oturub içirsiz... (Havanı iyləyir.) Yox, içki iyi
gəlmir... Iy yayınmaz mənim burnumdan! Içməmisiz, yaxşı eləmisiz. Içki bədənin atasını yandırır,
doğrudan da, çox ziyanlı şeydir... (Öskürür.) Mən də ki, xəstələnmişəm...
B i r i n c i q o n a q (yavaşdan). Demisiz, bilirəm...
I k i n c i q o n a q. Qoyun sizə bir məsləhət verim: buranın beləliyinə baxmayın, gecələr
soyuq olur. Iki adyal salın üstünüzə.
B i r i n c i q o n a q (biganə). Yaxşı...
I k i n c i q o n a q. Yaz vaxtının soyuqdəyməsi pis şeydi. (Öskürür.) Özünüzü qoruyun.
B i r i n c i q o n a q (eyni ruh düşkünlüyü ilə). Yaxşı...
I k i n c i q o n a q. Di salamat qalın! Bir daha üzr istəyirəm sizdən ki, narahat elədim...
Bağışlayın...
B i r i n c i q o n a q. Siz hardan gəldiz?
I k i n c i q o n a q. Nə?
B i r i n c i q o n a q (qışqırır). Hardan gəldiz siz? Hardan girdiz içəri?
Pauza.
I k i n c i q o n a q. Siz çox yorğunsuz... Dincəlmək lazımdı...
B i r i n c i q o n a q. Gedirsiz?
I k i n c i q o n a q. Bəli, gedirəm, əlbəttə!..
B i r i n c i q o n a q. Həmişəlik gedirsiz?
I k i n c i q o n a q. Necə yəni «həmişəlik gedirsiz?»
B i r i n c i q o n a q. Deyirəm daha görüşməyəcəyik ki?
I k i n c i q o n a q. Dağ dağa rast gəlməz, adam adama rast gələr, – deyiblər. Kim bilir?..
B i r i n c i q o n a q. Yox, soruşuram, daha bu gün bura qayıtmayacaqsız ki?
I k i n c i q o n a q. Yox, canım... Çətiri də götürdüm, day burda nə işim var? Üç gündü
burdayam, vaxtım bitib, evə qayıdıram... Bilirsiz, əslinə baxsaz, mən ev adamıyam. Imkanım olsa,
heç vaxt evdən çıxmaram. Özüm ki, xəstələnmişəm...
B i r i n c i q o n a q. Deməli gedirsiz?
I k i n c i q o n a q. Əlbəttə!..
B i r i n c i q o n a q. Daha geri qayıtmayacaqsız?
I k i n c i q o n a q (təəccüblə). Yox...
B i r i n c i q o n a q. Çətiri də götürmüsüz?
I k i n c i q o n a q. Bude...
B i r i n c i q o n a q. Day heç nəyiniz qalmayıb burda?
I k i n c i q o n a q. Nəyim vardı ki, nəyim də qalsın. Görmədiz? Götürmüşəm hər şeyi.
B i r i n c i q o n a q. Onda söz verin mənə.
I k i n c i q o n a q. Nə söz?
B i r i n c i q o n a q. Söz verin ki, daha geri qayıdıb o otağa girməyəcəksiz!
I k i n c i q o n a q. Canım, mənim burda day nə işim var ki?..
B i r i n c i q o n a q (qışqırır). Söz verin!
I k i n c i q o n a q. Siz, doğrudan, çox yorulmusuz... Bağışlayın ki, narahat etdim!.. Sağ olun...
(Sol tərəfdəki qapıya tərəf gedir).
B i r i n c i q o n a q (qalxıb onun ardınca gedir). Sizdə ikinci açar yoxdu ki?
I k i n c i q o n a q (acıqlı). Siz məni kim hesab eləyirsiz?
B i r i n c i q o n a q. Soruşuram: ikinci açar var sizdə, yoxsa yox?
I k i n c i q o n a q. Bir açarıydı məndə, qaytarmışam növbətçiyə, o da yəqin ki, verib sizə.
(Qapıdakı açarı göstərir.) Bude, bu da həmin açar! Başqa açar mənim nəyimə lazımdı? Gecə gəlib
öldürəcəyəm sizi?
B i r i n c i q o n a q (səsi titrəyir). Nə?
I k i n c i q o n a q. Deyirəm nəyimə lazımdı ikinci açar! Gecə gəlib sizin başınızı kəsəcəyəm
bəyəm?
B i r i n c i q o n a q (titrək səslə qışqırır). Bu nə sözlərdi deyirsiz? Necə yəni gecə gəlib
başınızı kəsməyəcəyəm? (Iki əlilə də öz boğazından yapışır, elə bil ki, bıçaqdan qorunur).
I k i n c i q o n a q Bəs nə deyim? (Gülümsəyir.) Deyim ki, gəlib kəsəcəyəm?
B i r i n c i q o n a q (pıçıltıyla). Yox...
I k i n c i q o n a q. Sağ olun. (Qapını ardıyca çırpıb gedir.)
B i r i n c i q o n a q. (qapını açarla bağlayaraq). Bax, bağladım!.. Bağladım ha!.. Qoy çıxarım
burdan. (Açarı qapıdan çıxarıb otaqda mizin üstünə qoyur.) Bu da belə!..
Pauza.
Heç nə başa düşə bilmirəm!.. Sakit ol, sakit ol, əziz dost... Bir də görürsən elə bir sadə şey çıxdı
ortaya ki, heç ona fikir verməmisən, heç ağlına gəlməyib, amma o saat da bütün mürəkkəb
hadisələri izah edir... Indi isə sakit ol... Nə var ki, Allaha şükür, sağ-salamatsan, heç bir şey
olmayıb... Həyəcanlanmaq lazım deyil... Hər şeyin izahı var, bunun da izahı var, bunun da izahı
olacaq, onda özünün də gülməyin tutacaq!.. Sakit ol və get uzan, yat. Bax, hər tərəf sakitlikdi... Daha
heç kim gəlməyəcək.. O biri otaq da bomboşdu... (Gedib sağ tərəfdə yataq otağının açıq qapısı
ağzında dayanır.) Görürsən ki, heç kim yoxdu!.. (Qışqırır.) Ey, bir adam var burda? Görürsən ki,
yoxdu heç kim! Sakit ol, get uzan!.. (Divanda uzanır.) Bax, belə... Amma... Heç bir amma yoxdu!..
Vəssalam! Qoy televizoru yandırım. (Qalxıb televizoru yandırır.)
T e l e v i z o r u n s ə s i... «Nizami» adına kolxozun əməkçiləri heyvandarlıq sahəsində böyük
müvəffəqiyyətlər qazanmışlar. Indiki demokratiya və aşkarlıq dövründə onlar daha böyük həvəslə
çalışırlar. Öz fikirlərini açıq deməkdən çəkinmirlər. Indi plyuralizm vaxtıdır. Buna görə də...
B i r i n c i q o n a q (televizoru söndürərək). Görürsən ki, plyuralizm vaxtıdır!
Demokratiyadır! Aşkarlıqdır! Sən də başlamısan ki, o hardan gəldi, necə gəldi, niyə gəldi, day nə
bilim, nə?... (Dayanıb qulaq asır.)
Pauza.
Nədi, ürəyin səksəkədədi? (Qulaq asır.)
Pauza.
Sakitlikdi... (Jiletinin cibindən iri saatını çıxarıb baxır.) Saat on ikiyə qalır... Get, bir az uzan,
dincəl... Sonra da Ofelyaya zəng eləyərsən. Yox, Ofelya lazım deyil, Natiqə zəng eləyib çağıraram.
Əşşi, tək oturub neyləyəcəyəm burda? Qoy gəlsin, bir yerdə oturub çörək yeyək, bir az içək,
dərdləşək... Sonra, o gedəndən sonra, bəlkə Ofelyaya da zəng elədim... Baxarıq... (Diqqətlə qulaq
asır.)
Pauza.
Nə sarını udmusan? Arxayın ol, sakitlikdi... (Divanda oturur.) Dünyada o qədər qəribə işlər
olur ki... Elə o Natiqin özü danışır ki, bir dəfə... (Sözünü yarımçıq kəsir.) O nə səsdi elə?
Yataq otağından öskürək səsi gəlir. Birinci qonaq divandan qalxıb dəhşətlə yataq otağına tərəf baxa-baxa gerigeri
addımlayır və gəlib kürəyini sol tərəfdəki qapıya söykəyərək dayanır. Yataq otağından yenə öskürək səsi
gəlir.
B i r i n c i q o n a q (boğuq səslə). Kimdi orda? (Iki əlilə də boğazını tutur.) Kimdi? Kimdi
orda?
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Bağışlayın!.. Min dəfə, milyon dəfə üzr istəyirəm
sizdən...
Birinci qonaq əlləri boğazında donub qalıb.
I k i n c i q o n a q (qapı arxasından). Çətirim yadımdan çıxıb qalıb burda, zəhrimar!.. Həmişə
gərək bir şey çıxsın də!.. (Öskürür.) Bu saat gedirəm!..
İ ş ı q s ö n ü r.
30 aprel 1990.
|