| Əsas » Məqalə » Azərbaycan ədəbiyyatı |
Əfəndiyev Elçin yaradıcılığı-E l ç i n: «Bir parça gün işığı»
E L Ç İ N: «BİR PARÇA GÜN İŞIĞI...»
Bu günlərdə Vətənimizin paytaxtı Moskvadan doğma respublikamızın ünvanına şad bir xəbər qanadlandı: istedadlı Azərbaycan yazıçısı Elçin paytaxtda rus dilində çapdan çıxan son «Əncir ağacı», «Toyuğun diri qalması» kitabına görə Ümumittifaq Lenin komsomolu mükafatı laureatı adına layiq görülüb! Respublikamızın, eləcə də ölkəmizin çoxmilyonlu oxucuları kimi «Azərbaycan pioneri» qəzetinin də oxucuları bu xəbəri hədsiz sevinclə qarşıladılar. Axı, Elçin öz kiçikyaşlı dostlarını da unutmur. Onun «Günay, Humay, bir də Səlim» kitabı uşaqlar üçün gözəl töhfədir. Yazıçının yaradıcılığında gənclərin, yeniyetmələrin həyatı, onların arzu və əməlləri xüsusi yer tutur. Əziz pionerlər! Gəlin, sizinlə birlikdə sevimli yazıçımız Elçini yüksək mükafat almağı münasibətilə bir daha təbrik edək, ona yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzulayaq! Redaksiyamızın xahişi ilə Baba Vəziroğlunun Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin katibi, Ümumittifaq Lenin komsomolu mükafatı laureatı, yazıçı Elçinlə apardığı müsahibəni sizə təqdim edirik. -Elçin müəllim, sizə məlumdur ki, bu müsahibəni «Azərbaycan pioneri» qəzeti üçün aparırıq. Yəqin ki, elə söz-söhbətimiz də gənc nəslin marağı dairəsində gedəcək... -Uşaqlarla danışmaq, böyüklərlə danışmaqdan daha çox məsuliyyət tələb edir. Yazıçı bu gündən əlavə, gələcək üçün də yazır. Əsər istedadlıdırsa, yalnız bugünün oxucularının deyil, gələcək nəsillərin də mənəvi sərvətinə çevrilir. Bu mənada «Azərbaycan pioneri» qəzetinin oxucuları çox xoşbəxtdirlər, çünki bugünün oxucuları olmaqla bərabər, gələcək də onlarındır. -Sizin uşaqlara, yeniyetmələrə yazıçı məhəbbətiniz əsərlərinizdə yaxşı hiss olunur. «Gümüşü, narıncı», «On ildən sonra» və başqa hekayələrinizdə, həmçinin uşaqlar üçün qələmə aldığınız «Günay, Humay, bir də Səlim» kitabmızda uşaq aləmi ilə dərindən bağlılığınız özünü göstərir. Bu barədə nə deyə bilərsiniz? -Ömrün uşaqlıq, yetkinlik çağı, əslində, çoxqollu bir yol ayrıcıdır. Bu yol ayrıcından gələcəyə doğru müxtəlif yollar, cığırlar, qarşıda enişli-yoxuşlu, yaxud qayası-qıpçağı, yaxud şüşə kimi hamar olacağı əvvəlcədən bilinməyən şaxələr uzanır. Yeniyetmə bu yollardan hansı birini seçirsə, taleyini də məhz həmin yol müəyyənləşdirir. Bu yol düzgün seçilməlidir! Babat bir rəssamdan, əla bir dülgər olmaq daha sərfəlidir. Nizami demişkən, yarımçıq papaqçılıqdan kamil palançı olmaq daha yaxşıdır. Gələcək sənəti müəyyənləşdirmək işin, ancaq bir tərəfidir. Əsas məsələ özünü gələcəyin çətin sınaqlarına hazırlamaqdır. Bunun üçün yeniyetmə özündə qüvvətli şəxsi keyfiyyətlər tərbiyə etməli, ən gözəl insani keyfiyyətlərə malik olmalıdır - təmizlik, düzlük, saflıq, mərdlik... Bax, mən də gənclərimizin həyatını qələmə alanda onlarla məhz bu keyfiyyətlər barədə söhbət etmək istəyirəm. -Elçin müəllim, yəqin ki, uşaqlar üçün müntəzəm mütaliəni də əsas şərt sayırsınız! -Əlbəttə. Mütaliə nəinki uşaqlar üçün, hamı üçün zəruridir. Həyatı dərk etməyin vacib şərtlərindən biri də mütaliədir. Bəşəriyyət özünü tanıyandan bəri bədii söz onun ən yaxın dostu olmuşdur. Maksim Qorki yazırdı ki, kitab, gələcək xoşbəxtlik və qüdrətə aparan yolda bəşəriyyətin yaratdığı möcüzələrdən olsun ki, ən mürəkkəbi və ən möcüzəlisidir. Əlbəttə, söhbət yaxşı kitabdan gedir və mənim də uşaqlara məsləhətim budur ki, yaxşı kitabın yaxşı oxucusu olsunlar. Yaxşı oxucu olmaq üçün isə oxumaq, fikirləşmək və yenə də oxumaq lazımdır! -Bizə məlumdur ki, sizin ssenariləriniz əsasında bir neçə bədii film çəkilib. Lakin uşaqlar dedektiv film həvəskarı olduqları üçün sizin «Arxadan vurulan zərbə» filmini daha çox xatırlayırlar. Bu filmin yaranması barədə bir neçə kəlmə... -Film bədii sənətin çox mürəkkəb bir növüdür. Müxtəlif sənət adamlarının birləşib yaratdıqları əsərdir. Filmin uğurluuğursuz taleyi də həmişə bu müxtəlif sənət sahiblərindən - ssenaristdən, bəstəkardan, rejissordan, operatordan, aktyordan, rəssamdan və nə qədər, nə qədər adamdan asılı olur. Əgər «Arxadan vurulan zərbə» uşaqların xoşuna gəlibsə, bu qiymət tək mənə yox, saydığım sənət adamlannın hamısına aiddir. Ssenarini mən birbaşa kino üçün yazmışam. Film Xeyirlə Şərin mübarizəsi üstündə qurulub. Şər qüvvələrin rəmzi Qurd Cəbrayıl, Xeyir qüwələrin rəmzi isə gənc müstəntiq Gündüz Kərimbəylidir. Dünyada yaxşılar həmişə pislərdən çox olur, elə dünya da buna görə öz oxu ətrafında belə asudə fırlanır. Yaxşılar həmişə qələbə çalmalıdırlar və «Arxadan vurulan zərbə» filmi də təbii ki, yaxşıların qələbəsi ilə bitir. -Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı barədə fikriniz? Bu sualla sizə müraciət etməyimiz təsadüfi deyil. Axı, siz həm də respublikamızın ən tanınmış tənqidçilərindən biri sayılırsınız. Sizin ədəbi- tənqidi mülahizələriniz müntəzəm olaraq ümumittifaq mətbuatının səhifələrində geniş yer tapır... -Hər dəfə belə sual ortaya çıxanda öz uşaqlığımı xatırlayıram. Elə bil, o uzaq və əziz illərin bir hissəsiymiş kimi Mirzə Ələkbər Sabirin, Abdulla Şaiqin əvəzsiz uşaq şerlərini, Süleyman Sani Axundovun «Qorxulu nağıllar»ını xatırlayıram. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının bugünkü inkişafından narazı qalmağımıza haqqımız var. Çünki bu ədəbiyyatın dünənində zəngin ədəbi irsimiz, gözəl ənənələrimiz dayanıb. Uşaqlar üçün yazmaq məsuliyyətli olmaqla yanaşı, müqəddəs işdir! Uşaq səmimiyyətinə, ancaq səmimi əsərlərlə yol tapmaq olar. -Bu yaxınlarda biz «Azərbaycan» jurnalının builki 7 və 8- ci nömrələrində sizin «Mahmud və Məryəm» adlı romanınızı böyük maraqla oxuduq. Əsərin mövzusu çox mürəkkəb olsa da, qəhrəmanlarınızın 16-17 yaşı var. -Bəs indi nə üzərində işləyirsiniz? -Yeniyetmə bir oğlanın həyatından bəhs edən müasir mövzulu povest üzərində işləyirəm. Eyni zamanda mövzusu Səfəvilər dövründən alınmış bir roman üzərində yaradıcılıq işimi davam etdirirəm. Xalqın bu günü, onun keçmişi ilə gələcəyi arasında körpüdür. Mən fürsətdən istifadə edib gənc dostlarıma öz xalqlarının keçmişini diqqətlə öyrənməyi, qiymətləndirə bilməyi tövsiyə edirəm. Tarix ibrət dərsidir və gələcək fəaliyyətlərində onlara nümunə, örnək ola biləcək böyük şəxsiyyətlərlə zəngindir. -Elçin müəllim, sizin əsərlərinizdə tam mənfi qəhrəmana rast gəlmək olmur. Ən itirilmiş adamlarda belə bir parça işıq axtarırsınız və tapırsınız da. Bu nədən irəli gəlir? -Ondan irəli gəlir ki, dünyada pis adam yoxdur. Ən pis adamda belə bir parça işıq var, bir parça gün işığı. Günəş insanlann hamısını qızdırır və mən inanmıram ki, ən pis adamın bəxtinə belə, o gün işığından bir parça pay düşməsin?! Çətini odur ki, insanı yaxından tanıyasan, o bir parça işığı axtarıb tapasan və bu bir parça işığın izinə düşüb işıqlı bir dünyaya çıxasan. Eyni zamanda, özün də ta uşaqlıqdan özündəki o bir parça işığı qoruyub saxlamağı bacarmalısan. -Qəzetimizin oxucularına arzunuz? -Qoy gənc dostlarımızın qarşıdakı həyat yolu bax, bu cür gur işıq içində olsun! -Ən çox sevdiyiniz insani keyfiyyət? -Səmimiyyət. -Nəyə nifrət edirsiniz? -İkiüzlülüyə, yaltaqlığa. -Sizcə ən böyük amal nədir? -Xalqa məhəbbət, vətənə bağlılıq. -Elçin müəllim, maraqlı müsahibəyə görə çox sağ olun. 1982
| |
| Baxış: 580 | |
| Bütün rəylər: 0 | |
